80'li Yılların İlginç Modası: Vatka

Hatırladıkça hala tiksintiyle karışık bir gülme isteği duyarız. Bir dönemlerin o iğrenç modası... Bu nefret edişin sebebi elbette derinlerde yatan psikanalitik bir olay. Bu yüz karası şey moda olduğu zamanlar, kadınlar uzaylı gibi göründüklerinin farkına bile varmamışlardı. Yani ortada üçgen vücutlu hatlara sahip olduğunu sanmaları gibi ironik bir durum vardı.

Kısaca akıl tazelersek vatka, elbiselerin omuz kısımlarına takılan bir aksesuardı. Özellikle 80'li ve 90'lı yıllarda  birçok kadının kullandığı bu cisim ile beraber farklı süslerin kombinasyona uydurulması gerekirdi. Mesala eteğe doğru daralar elbiseler, saç bantları... Şimdi gözünüzün önüne geliyor mu o aktrisler. Buna vatka demek yerine "sahte omuz" desek daha manidar olur.

Bu cismi farklı yönlerden değerlendirmek gerekirse eğer; yine karşımıza pop-kültürün ahmaklık derecesine varan sürü akımlarındandır. Seksen sonrası Türkiye'nin siyasal ve kültürel zeminin değişmesi de bu denli tuhaflıklara sahne olmaktadır. Kapitalist hayatın yerleşmesiyle, güçlü kadın imajına uygun modalardan sadece biriydi vatka. Geniş omuzlar, feminizmin yükselişi ve kadının şehirdeki hayat yarışından kendine pay kapması...

İşin en garip yanı da bu ilginç nesnenin büyük şehirlerdeki toplum tarafından hayli sevilmiş olmasıdır. Bu kadın aksesuarı, kız çocuklarının giysilerine de sokuşturulmuştur.  Neredeyse vatkasız hiçbir kıyafet satılamayacak duruma gelmişti. Kazakların, penyelerin içinde vatkalı kadınlar tabiri caizse Amerikan futbolcularına benzerlerdi.

O dönem fotoğraflarına bakıldığında görülecektir tüm vatkalı madureler. Bin pişmanlık içinde bu garabet şeyi nasıl giydim ben dese de cevap kısaca şöyle olacaktır: "O zamanlar modaydı ve garip gelmiyordu." Şükür ki bu zevksizlik abidesi 90'larda azalmaya başladı ve sonra yitmeye yüz tuttu. Ara ara hala görülür vatkalı gömlekle dolaşan kadınlar, neye yormalı bilinmez.

Hülya Avşar ve vatkalı ilginç gömleği...

Perihan Savaş, 1974 yılında vatkalı elbisesiyle kapak olmuş Resimli Hayat Roman'a...

80'li yıllarda vatkasız bir Zerrin Özer düşünülemez tabii ki!